10 mei 2021

Bijdrage Niemans beton

Voorzitter,
De SGP heeft deze bijdrage de titel gegeven, verbijstering
En dat zijn we denk ik ook allemaal. Verbijsterd.
Ik heb mijn bijdrage een indeling gegeven om enige logica te zien in dit ruim 40 jaar durende debacle.

1. Terugblik in de jaren 70.
Niemans en het toentertijd industrieschap spreken een grondruil af. Tegen geldende prijzen. Maar het industrieschap voldoet niet aan zijn verplichting bij die ruil. Wat is de achtergrond en die halsstarrigheid waar we nu mee geconfronteerd worden? Een vraag die ons niet loslaat.
Vanuit Niemans begrijpelijk dat er gereageerd wordt en uiteindelijk, 6 jaar na dato levert industrieschap alsnog de gronden. Daarna is het faliekant fout gegaan. Toen werd al gesproken van 117mio in guldens. Omgerekend de 52 mio die Niemans als laatste eis had neergelegd…
Een enorme miskleun van het industrieschap waar wij nu mee zitten.

2. Hoe heeft dit bedrag zo gigantisch kunnen groeien en hoe zijn besluiten daarover genomen? Advocaten zijn in gesprek gegaan, commissie van deskundigen aan de slag gegaan en in het te lezen rapport staat dat op een gegeven moment de gemeente in haar gelijk is gesteld en nu dit. Toch deze uitspraak. Verbijsterend voorzitter! Na een verweer van de advocaten toch geen gelijk gekregen. Wat is er dan niet goed gegaan? Tunnelvisie misschien, zo van: dat zal het toch nooit worden? Of op momenten iets minder alert geweest?
De raden van de drie gemeenten zijn wel altijd afgegaan op de adviezen van diezelfde juristen en binnen de bandbreedte van wat we toen wisten en in die context zijn besluiten genomen door alle drie. De provincie had hier, gezien de fusie, toch in kunnen grijpen en eerst een interventie laten uitvoeren. Dan heeft de provincie nu wel zorgplicht menen wij.

3. Gevolgen voor de huidige gemeente.
Voorzitter, dit is desastreus voor onze gemeente en veel inwoners voelen dat haarfijn aan.
Alle inwoners gaan dit merken en dat hoor je ook op straat. Mensen praten erover en met name de oud Zederikkers en Leerdammers voelen zich bekocht. Maar even zo goed is deze uitkomst voor de inwoners van Vianen ook zeer pijnlijk.
Veel vragen die nu leven zijn ook gesteld door onze inwoners. Daarvan hebben we kennis kunnen nemen. Vragen zoals: hadden we niet beter kunnen wachten met die fusie? Hoe gaan we dit voelen? Hoe gaan we dit betalen? Laten we dit zomaar gebeuren? Zeer terechte vragen natuurlijk.
Het is natuurlijk onzin om te zeggen dat de inwoners er niets van gaan voelen. Investeringen worden uitgesteld en andere zaken die gepland waren gaan niet door. Dat gaan we allemaal voelen voorzitter en de inwoners ook! Daar moeten we eerlijk in zijn. Dit doet vreselijk pijn. Alle inwoners zijn de dupe van een bestuurlijke misstap uit het verleden. Dat voelt niet goed. Laten we daar dan ook gewoon helder in zijn en dit niet verdoezelen of bagatelliseren.
Is alles nu bekend, ook een vraag op straat? Of komen er nog wat verrassingen straks? Weet de raad nu echt alles of zijn we nog niet compleet geïnformeerd?

4. Hoe verder financieel en bestuurlijk?
Vanwege die toezichthoudende rol bij de fusie verwacht de SGP zeker een bijdrage vanuit de provincie én het rijk. Beiden hebben meegekeken en wisten van deze casus af evenals de bedragen die werden genoemd en de reserveringen die werden gedaan en welke eisen er lagen. Dit kun je niet alléén afwentelen op de gemeente! Alles moet bijdragen en dus ook die twee bestuurslagen.
Men wil toch geen gemeente die niet verder kan groeien en de ambities niet kan waarmaken waarmee ze gefuseerd zijn? Ze mogen ons niet verder laten gaan met onvoldoende voorzieningen, onveilige dorpen, te hoge lasten en andere zaken die we niet meer kunnen realiseren. Dat kan niet voorzitter.

Verder is de SGP uiteraard nieuwsgierig of de genoemde cassatie een optie is voor dit college.
Ook moeten we ons wel realiseren dat we iedere investering en begroting financieel anders gaan bekijken. Alles wat we willen kan niet meer. Ook regionaal niet, dat we ons dat wel bewust zijn.

5. Nu vooruitkijken.
Voorzitter, de SGP heeft veel vragen gesteld die niet allemaal kunnen en hoeven beantwoord te worden. Ik denk dat het goed is die wel tot ons te nemen als reflectie voor ons allemaal. Wij dragen immers verantwoordelijkheid als raad.
De SGP wil ook vooruitkijken en alle scenario’s goed overwegen om de gevolgen voor onze inwoners zoveel als mogelijk is te beperken. Men mag het tanende vertrouwen in deze overheid niet verliezen! Dat moet u weer terugverdienen.
Wij vragen u dus om alles in het werk te stellen daarvoor en zeker de hogere overheden erop te wijzen waar mogelijk bij te dragen hieraan. We moeten verder want vanavond staan we wel stil bij Niemans, maar de wereld staat niet stil na Niemans.
Voorzittter, ik sluit af met woorden die momenteel veel gebezigd worden, want ook hier geldt: ‘alleen samen’, met provincie, het rijk en de gemeente krijgen we het Niemans dossier eronder’!